Gramatyka angielska: czas Present Perfect Continuous

Poznaj konstrukcję czasu Present Perfect Continuous (czas teraźniejszy ciągły).

Present Perfect Continuous (Czas teraźniejszy ciągły)

I have been working hard for seven hours. (Pracuję ciężko od siedmiu godzin.)

Opis czasu

Czas Present Perfect Continuous jest, jak nazwa sugeruje, czasem teraźniejszym ciągłym. Oznacza to, że posłuży on nam do opisu czynności, które rozpoczęły się w przeszłości i trwają do chwili obecnej. Pod tym względem podobny jest on do czasu Present Perfect, jednak w przypadku czasu teraźniejszego ciągłego, nacisk kładzie się na długość trwania określonej czynności.

Konstrukcje zdań twierdzących w czasie Present Perfect Continuous

Budowa zdania twierdzącego w czasie teraźniejszym ciągłym wygląda następująco:

Podmiot + have/has + been + czasownik z końcówką -ing + reszta zdania
Mary has been writing letters since 9 p.m. - Mary pisze listy od dziewiątej wieczorem.

They have been exercising for 2 months. - Oni ćwiczą od 2 miesięcy.

He has been laying in his bed all day. - On leżał w swoim łóżku przez cały dzień.

Pamiętajmy – czasownika posiłkowego have używamy, gdy mamy do czynienia z pierwszą (I – ja ) i drugą (you – ty) osobą liczby pojedynczej oraz ze wszystkimi osobami liczby mnogiej (we, you, they – my, wy, oni). Czasownik posiłkowy w formie has odnosi się jedynie do trzeciej osoby liczby pojedynczej (he, she, it – on, ona, ono).

Formy skrócone

Forma skrócona w zdaniach twierdzących wyglądają następująco:

Mary's been writing letters since 9 p.m.
They've been exercising for 2 months.
He's been laying in his bed all day.

Przeczenia

W celu utworzenia przeczenia, negacja not następuje po czasowniku posiłkowym have/has:

Podmiot + have/has + not + been + czasownik z końcówką -ing + reszta zdania
I have not been reading for fifteen minutes. - Nie czytam od piętnastu minut.

We have not been teaching for 2 months. - Nie uczymy od 2 miesięcy.

They have not been playing football since their last injury. - Oni nie grają w piłkę od ich ostatniej kontuzji.

Formy skrócone

Tworzenie formy skróconej następuje poprzez połączenie i „okrojenie” słów have/has i not:

I haven't been reading for fifteen minutes.
We haven't been teaching for 2 months.
They haven't been playing football since their last injury.

Pytania

Pytania w czasie Present Perfect Continuous tworzymy poprzez inwersję – zmianę kolejności poszczególnych elementów zdania względem zdania twierdzącego. 

Have/has + podmiot + been + czasownik z końcówką -ing + reszta zdania
Have you been reading for fifteen minutes? - Czy Ty czytasz od 15 minut?

Has she been working for 10 years? - Czy ona pracuje od 10 lat?

Have they been sleeping since yesterday? - Czy oni śpią od wczoraj?

Zastosowanie czasu

Czas Present Perfect Continuous jest używany, gdy:

1. Opisujemy czynności, które zostały rozpoczęte w przeszłości i trwają do teraz, np.
   
   Jacob has been jogging for thirty minutes. - Jacob biega już od trzydziestu minut.
2. Mówimy o czynności nadal trwających bądź już zakończonych, których skutek widzimy w chwili obecnej, np.
   
   My hands are dirty because I have been working in the garden since nine o'clock. - Moje ręce są brudne, ponieważ od dziewiątej pracowałam w ogrodzie.

Zwróćmy uwagę na nacisk położony na długość wykonywanej czynności – o ile w czasie Present Perfect taki nie występuje, o tyle w przypadku czasu Present Perfect Continuous jest to ważny element. Długość wykonywanej czynności najlepiej określają wyrażenia for (przez) oraz since (od).

Okoliczniki czasu

Jak już wspominaliśmy, wyrażeniami określającymi długość wykonywanej czynności w czasie teraźniejszym ciągłym są for (przez) oraz since (od). Zapraszamy do zapoznania się z zasadami używania for i since!

I have been doing my homework for twenty minutes. - Odrabiam lekcje od dwudziestu minut.
Tom has been working since 8 a.m. - Tom pracuje od ósmej rano.

Czy znamy czas Past Perfect Continous? Jeżeli nie, serdecznie zapraszamy! Nauczmy się również poprawnie używać konstrukcji have i has been.